Kuća u kojoj je umro kralj Petar Prvi Karadjordjević, poznata i kao Muzej kralja Petra Prvog Oslobodioca, podignuta je 1896. godine na Topčiderskom brdu izvan gradskog i gradjevinskog rejona Beograda, kao kuća za odmor uglednog trgovca Djordja Pavlovića. Po modi onog vremena, istaknuti Beogradjani i dobrostojeći trgovci počeli su krajem 19. veka da, nedaleko od grada, grade kuće za privremeni boravak. Idealno mesto je bilo na uzvisinama nad Topčiderom, uz drum koji je vodio pored Gospodarske mehane do Konaka kneza Miloša, Crkve Sv. Petra i Pavla, Topčiderskog parka i šume i lovišta Košutnjak.
Društveni status i imovinsko stanje vlasnika omogućili su da se kuća bitno razlikuje od drugih podizanih po vinogradima u neposrednoj blizini, mnogo bližih konceptu letnjikovaca kako po veličini tako i po reprezentativnosti. Imanje na kojem se nalazila kuća Djordja Pavlovića bilo je zasadjeno voćkama i retkim drvećem.
Letnjikovac ima podrum, prizemlje, sprat. Dispozicija prostora je karakteristična za kraj devetnaestog veka koji još uvek letnjikovac posmatra kao reprezentativni stambeni objekat, identičan onom u gradu. Kuća ima dva potpuno odvojena dela, jedan javni, u prizemlju, do kojeg se dolazi preko reprezentativnog stepeništa i terase pod stubovima, i drugi, privatni, koji zauzima sprat i kome se pristupa preko bočno postavljenog ulaza. U prizemlju su se nalazila dva salona i trpezarija, spavaće sobe na spratu, a kuhinja u suterenu.
Fasade su akademski oblikovane uz primenu karakterističnih elemenata stila kao što su stubovi i pilastri, timpanoni nad portalima, natprozornici, balustri, lukarne mansardnog krova i ograda od kovanog gvoždja kao završni element krova. Nad mansardnim
krovom uzdiže se lukovičasta kupola s lanternom.
Porodica Pavlović je kuću koristila do 1919. godine, kada ju je iznajmila Dvoru za smeštaj kralja Petra Prvog Karadjordjevića. Kralj Petar se vratio iz Grčke u Beograd septembra 1919, iz izbeglištva u koje je otišao povlačeći se sa svojom vojskom 1915. godine.
Star i bolestan, željan mira i samoće, kralj Petar je odbio da stanuje u dvoru, iako to tada i nije bilo moguće, jer su i Stari i Novi dvor bili oštećeni u ratu. U vili na Topčiderskom brdu kralj je živeo s malobrojnim dvorskim osobljem, koje je plaćao iz sopstvene apanaže.
Usamljenosti i izolovanosti doprinosio je i skoro spartanski život koji je vodio u više nego skromnom enterijeru. U kraljevoj sobi na spratu nalazili su se krevet, sto, orman, umivaonik, stona lampa, u trpezariji pored nje sto za ručavanje, stolice i orman za posudje, a u biblioteci orman sa knjigama. Mali i veliki salon su, takodje, bili namešteni samo najneophodnijim stvarima.
Zidovi su bili skromno dekorisani. Sem malog salona, u kojem je kralj Petar provodio najviše vremena i primao retke posetioce, gde su se na zidovima nalazili portreti i slike kraljevske porodice, ostale prostorije su imale samo kraljev portret. U trpezariji se nalazila ikona Sv. Andrije Prvozvanog, zaštitnika Doma Karadjordjevića.
Kralj Petar je umro 16. avgusta 1921. godine. Tek tri godine nakon smrti kralja Petra, Ministarstvo prosvete je oformilo Odbor za podizanje Muzeja kralja Petra Prvog. U tu svrhu je otkupljena kuća, podignuta nova ograda s reprezentativnom ulaznom kapijom zidanom po ugledu na one ispred Starog i Novog dvora i uredjena je bašta. Odbor je bio suočen s nedostatkom eksponata koji bi na odgovarajući način ilustrovali vladavinu i privatni život kralja Petra i zbog toga muzej nikada nije ni bio zvanično otvoren.
Posle Drugog svetskog rata, kuća je, kao državno dobro Ministarstva prosvete, usled nedostatka odgovarajućih objekata, jedno vreme služila kao škola, a zatim su se u nju uselili stanari. Obnovljena je 1997. godine po projektu Zavoda za zaštitu spomenika kulture. Godine 2005. kuća je predata na korišćenje Opštini Savski venac, koja je u njoj otvorila kulturni centar pod nazivom „Kuća kralja Petra Prvog“. Iako kuća nije pretvorena u muzej, kako je to odlučeno 1921. godine, ipak se u nazivu kulturnog centra čuva uspomena na kralja Oslobodioca.
Kuća kralja Petra Prvog Karadjordjevića, Vase Pelagića 40, je zbog svojih istorijskih, arhitektonskih i urbanističkih vrednosti proglašena za spomenik kulture 1992. godine (Službeni glasnik grada Beograda, 26/92).
