Zgrada Narodnog pozorišta sagradjena je na incijativu kneza Mihaila Obrenovića, prema projektu arhitekte Aleksandra Bugarskog. Godine 1868. postavljen je temelj novoj pozorišnoj zgradi. Ova gradjevina u duhu akademizma, gradjena je po ugledu na opšti tip pozorišnih objekata koji se u to doba podižu u Evropi, posebno na Milansku skalu. Na podužnoj osovini nalazili su se ulaz, vestibil, dvorana sa sedištima i bina, levo i desno od glavne osovine simetrično su postavljene prateće prostorije. Naročitu pažnju arhitekta Bugarski je obratio oblikovanju fasade orijentisane prema trgu. Središnji rizalit glavne fasade završen je trougaonim timpanonom u zoni krova, dok je horizontalna podela ostvarena istaknutim podeonim vencima. U prizemlju se isticao trem, iznad koga je, u visini prvog sprata, bila terasa sa dekorativno rešenom ogradom. Prve izmene i prepravke objekta vršene su još 1885. i 1903. godine. Projektom arhitekte Josifa Bukavca u periodu 1911-1922. godine izmenjena je klasicistička koncepcija Aleksandra Bugarskog. Novo rešenje sa masivnim bočnim pilonima koji flankiraju ulaz i sa bogatom plastičnom dekoracijom dalo je secesijski izgled celini. Tokom bombardovanja Beograda u Drugom svetskom ratu zgrada Narodnog pozorišta je bila znatno oštećena, pa su tokom 1941. i 1942. godine izvršene popravke koje su u velikoj meri pojednostavile spoljnu i unutrašnju dekoraciju. Tek obimnom i temeljnom rekonstrukcijom, izvršenom izmedju 1986. i 1989. godine, u arhitektonskom pogledu je vraćeno stanje i izgled pozorišta iz 1922. godine, s tim da je dodato središnje kube i dva manja bočna iznad ulaznog dela. Obnovljen je enterijer i dogradjen zadnji deo zgrade prema ulici Braće Jugovića, po planovima arhitekata Slobodana Drinjakovića i Ljubomira Zdravkovića.
Službeni glasnik SRS br. 28/83
