Prostor oko Dositejevog liceja počeo je da se formira posle pada Beograda pod tursku vlast 1521. godine.
Granice Beograda su u to vreme bile određene gradskim bedemima sa jedne i Dunavom i Savom sa druge strane. Iako je u XVI i XVII veku pretežno bio nastanjen muslimanskim stanovništvom i nazivan šeherom, cela gradska teritorija izvan tvrđave nazivala se Varoš i obuhvatala je sve mahale sa čaršijama i bazarima kao i mahale sa stambenim četvrtima. Beograd XVII veka je varoš orijentalnog tipa sa spontano formiranom uličnom mrežom koja prati prirodnu konfiguraciju terena, sa mahalama razvijenim oko džamija i čaršijama povezanim u veće celine. Orijentalni Beograd situiran na Dunavskoj padini i danas je prisutan u nazivima nekih njegovih delova, kao što su Dorćol, Jalije ili Zereka. Periodi austrijske vladavine donosili su i preobražaj Beograda, kao što je bio onaj između 1717. i 1739. godine po regulacionom planu Nikole Doksata de Moreza. Kako su ti periodi bili kratkotrajni i kako su po odlasku Austrijanaca Turci rušili svedočanstva tuđe vlasti, barokni Beograd je sačuvan samo kao istorijska činjenica. Prostor oko Dositejevog liceja predstavlja jedno od malobrojnih svedočanstava postojanja orijentalnog Beograda. Takav Beograd se nalazio u spletu krivudavih ulica i ćorsokaka, u prizemnim ili spratnim bondručnim kućama pokrivenim ćeramidom, povučenim duboko u zelenilo bašti ograđenih visokim zidovima. Doksati, tremovi, divanhane, ćoške, osmanluci – karakterisali su tadašnje građevine. Izvan privatnosti stambenih kuća nalazili su se javni prostori čaršija, džamije, bezistani, amami, saraji, trgovi i česme. Posle 1867. godine, nakon predaje ključeva Grada knezu Mihailu i odlaska Turaka, Dunavska padina je potpuno transformisana prema regulacionom planu Emilijana Josimovića. Orijentalna varoš je ustupila mesto modernom evropskom gradu sa ortogonalnom mrežom ulica i približno podjednakim blokovima i ivičnom izgradnjom. Ambijent oko Dositejevog liceja, sa zgradama Velike škole, Dositejevog liceja i Božićevom kućom, sa Šeih-Mustafinim turbetom, nepravilnom Gospodar Jevremovom ulicom i trasom Kosačine ulice, danas predstavlja najstariju prostornu celinu Beograda izvan tvrđave u kojoj su sačuvani prvobitni regulacioni pravci, urbana matrica i građevine posebne istorijske, arhitektonske i urbanističke vrednosti. Za neke od njih vezano je nastajanje i delovanje značajnih ustanova iz vremena Prvog srpskog ustanka – Praviteljstvujušči sovjet, kao prva ustanička vlada, i Velika škola, prva viša prosvetna ustanova u Srbiji. Karađorđe, Dositej Obradović i Vuk Stefanović Karadžić živeli su ili delovali na ovom prostoru.
Službeni glasnik SRS br. 16/90
