Arheološko nalazište „Crkvine“ se nalazi na teritoriji opštine Obrenovac, u ataru sela Stubline, udaljenom oko 14 km od Obrenovca i oko 50 km jugozapadno od Beograda. Prvi pisani podaci o nalazištu potiču iz prve polovine 20. veka, kada je zabeleženo da se na ovom mestu nalazila stara crkva, ali da se ovde nailazi i na tragove života iz nekih „davnih“ vremena. Prva prava arheološka iskopavanja manjeg obima, obavljena su 1967. godine. Dobijeni rezultati ukazivali su na postojanje ostataka naselja koje pruža jedinstvene mogućnosti za proučavanje arhitekture i urbanizacije naselja vinčanske kulturne grupe. Nakon manjih istraživanja 2006. godine, u periodu od 2007. do 2011. godine, obavljena su geomagnetna mapiranja i geoelektrična skeniranja, čiji su rezultati prvi put omogućili da se sagleda gotovo kompletna matrica ovog velikog ravničarskog vinčanskog naselja koje zahvata površinu od oko 16 ha. Na nalazištu su od 2008. godine, započeta i sistematska arheološka iskopavanja. Nalazište pripada periodu mladjeg Neolita – Vinčanskoj kulturi, faza D-2. Precizna datovanja gradjevinskih faza naselja na „Crkvinama“, još uvek nisu obavljena, ali se na osnovu karakteristika keramičkih nalaza i njihovih analogija u materijalu datovanom najnovijim apsolutnim datumima dobijenim C-14 metodom, sa već poznatih arheoloških nalazišta, život u naselju na „Crkvinama“ može opredeliti u vreme izmedju 5250. i 4600. godine pre nove ere. Na osnovu geografskog položaja, veličine naselja, površine koju je zauzimalo, pravilnog rasporeda kuća, kao i pretpostavke da je sa više naselja istog perioda u neposrednom okruženju bilo društveno i ekonomski tesno povezano, neolitsko naselje na „Crkvinama“, predstavljalo bi začetke jednog protourbanog društva, na prostoru medjurečja Save, Tamnave i Kolubare.
Službeni glasnik RS br. 103/14
