Yearly Archives: 2012

Uzun Mirkova 4, Beograd

Zgrada Aero-kluba sagradjena je 1935. za potrebe nacionalne institucije vazduhoplovstva Kraljevine Jugoslavije, prema projektu arhitekte Vojina Simeonovića.

Zgrada je zamišljena kao moderna višespratnica sa fasadama u čijoj je obradi primetno modernizovanje akademskih formula primenom dekorativnih elemenata ar dekoa.

Namena objekta simbolično je iskazana vitražom „Dedal i Ikar“ u holu, koji je izradio slikar Vasa Pomorišac. Na četvrtom spratu zgrade smešten je legat slikara Petra Dobrovića u nekadašnjem ateljeu umetnika.

Topčider, Pionirska 2, Beograd

Kovnica novca Narodne banke Kraljevine SHS sagradjena je uz Topčudersku reku 1929. prema projektu arhitekte Josifa Najmana i inženjera Milivoja Obradovića.

Po uzoru na savremene industrijske objekte koncipirana je u duhu moderne arhitekture sa velikim staklenim površinama.

Karakterističan detalj spoljnog izgleda gradjevine predstavljaju dve kule uz severni trakt, od kojih se zapadna završava kubičnom kupolom.

Objekat predstavlja najkompleksnije ostvarenje u stvaralačkom opusu arhitekte Najmana, dok ga njegova namena čini prvom i jedinstvenom grdjevinom te vrste u našoj zemlji.

Gundulićev venac 30, 32, Djure Djakovića 13, Herceg Stjepana 3-5, Senjanin Ive 14-16, Beograd

Kompleks radničkih stanova izgradjen je u dva navrata za potrebe smeštaja uvećanog broja radnika u Beogradu.

Potreba za izgradnjom ovakve vrste stambenih kompleksa javila se u vreme naglog industrijskog prosperiteta u Srbiji.

Prvobitno su prema projektu arhitekte Jelisavete Načić iz 1909. sagradjene tri zgrade, sa gotovo bezornamentalnim fasadama oživljenim plitkom secesijskom plastikom iznad i ispod prozora.

Proširenje je izvršeno prema projektu opštinskog tehničara Balgača 1924, čime je kompleks zauzeo površinu čitavog bloka.

Karakteristični po svojoj funkciji Radnički stanovi predstavljaju najstarije sačuvane objekte tog tipa u Beogradu.

 Prvomajska 79, Zemun 

Nova škola namenjena obrazovanju nemačkog stanovništva Zemuna podignuta je 1901. godine pored francenstalske crkve Svetog Vendelina.

Istorijat rada namačke škole datira od 1820. i traje sve do 1918, kada se pod nazivom Osnovna škola „Kraljice Marije“ uključuje u prosvetne tokove nove države.

Kontinuitetom namene Nemačka osnovna škola predstavlja važno svedočanstvo razvoja školstva u Zemunu, a potom u Kraljevini Jugoslaviji.

Cara Dušana 57, Zemun

Zgrada Dečijeg doma kraljice Marije podignuta je 1919. sredstvima kraljevskog fonda za potrebe zbrinjavanja sremske siročadi.

Zgradu je projektovao gradjevinar Franja Kataničić kao samostalni parterni objekat, oblikovan u duhu postsecesije sa elementima neoklasicizma.

Savremene funkcionalne tendencije vidljive su u naglašenim vertikalama zidne profilacije i širokim masama objekta.

U dvorištu zgrade nekada se nalazila i bista kraljice Marije, rad slovenačkog vajara Lojze Dolinara.

Humska 26, Beograd

Crkva Sv. Arhandjela Gavrila sagradjena je 1939. prema projektu arhitekte Grigorija Samojlova kao crkva sa osnovom u obliku sažetog trikonhosa i dva zvonika koja flankiraju zapadni ulaz crkve.

Hram je podignut u čast i slavu oslobodilaca iz Prvog svetskog rata.

Dinamičnom spoljašnjem izgledu crkve doprinose dekorativni elementi od opeke oko otvora, dvanaestostrana kupola nad centralnim travejem naosa i dve manje kupole nad zvonicima.

Enterijer crkve dekorisan je umetnički obradjenim mobilijarom izvedenim u duborezu, koji je, kao i ikonoststas izradjen prema nacrtima samog arhitekte.

Osobenost crkve leži u karakterističnom spoju dekorativizma srednjovekovne arhitekture sa funkcionalnošću moderne i primenom savremenih materijala.

Beograd

Zgrada Doma sindikata sagradjena je u periodu 1947-1955, prema projektu arhitekte Branka Petričića.

Svojim položajem i volumenom objekat je odredio obrise jednog od najznačajnih beogradskih trgova dominirajući ovim prostorom svojom karakterističnom, lučno oblikovanom fasadom

Organizacija unutrašnjeg prostora odražava arhitektonske standarde 50ih godina, bliske zapadno-evropskoj arhitekturi. Ovaj multinamenski objekat zamišljen je kao prostor u kom se odvijaju razna kulturna i politička dešavanja, filmske projekcije i festivali.

Svojom prepoznatljivom arhitekturom Dom sindikata predstavlja simbol ranog perioda posleratne izgradnje u Beogradu i Jugoslaviji.

Vojvode Micka 228

Sokolski dom u Obrenovcu je podignut kao Spomen dom palim ratnicima 1912-1918, prema projektu arhitekte Momira Korunovića iz 1929.

U ovom višenamenskom objektu, pored sokolskog društva, bila su smeštena obrenovačka prosvetna društva i škole.

Pored kompozicione razudjenosti arhitektonskih masa karakterisitičan detalj predstavljaju dve stepenišne kule na glavnom pročelju i uobičajeni simboli sokolskog pokreta, koji uz primenu prozora u vidu bifora i trifora daju romantičarski prizvuk eksterijeru gradjevine.

Monumentalnost prisutna pre u koncepciji nego u dimenzijama zgrade svrstavaju je medju značajnija ostvarenja arhitekte Korunovića.

Slatina

Pored Seoskog puta koji vodi prema Donjem kraju podignuta je 1856. Kuća Alekse Petrovića u Slatini.

Kuća predstavlja jedan od najvrednijih primera tipa tzv. novije seoske kuće, koncipirane i gradjene na mešavini tradicija i novih uslova varoškog života.

Tradicionalni uticaj odrazio se na prostornu koncepciju kuće dok je varoški uticaj prisutan u spoljašnjem izgledu kuće, koji karakterišu visoki sokl od lomljenog kamena i bondručna konstrukcija sa ispunom od čatme.

Glavnu fasadu oživljava doksat sa pseudo moravskim lucima, dok se na bočnoj nalazi drveno stepenište na sporednom ulazu.

Osim arhitektonskih vrednosti kuća nosi značenje svedočanstva društvenih dešavanja i promena svoga vremena.

Drlupa

Kuća Ilije Sirkovića, podignuta je na bregu u zaseoku Drlupa za jednu od najstarijih porodica iz ovog kraja.

Na osnovu konstruktivnog sklopa bondruka i krova pretpostavlja se da objekat datira iz druge polovine 18. veka, što ga svrstava medju najstarije sačuvane objekate narodnog graditeljstva stambene namene na beogradskom području.

Po svojim arhitektonskim karakteristikama pripada tipu jednodelne šumadijske kuće, iz koje su nastale razvijenije forme seoskih kuća.

Primena prirodnih materijala, drveta, kamena i zemlje, gotovo idealni proporcijski odnos izmedju tela i krova kuće, kao i hromatski sklad svetlih zodova i tamnih otvora daju poseban estetski kvalitet ovom objektu.