Predstavljamo vam Staru kuću porodice Žujović u Nemenikućama.
U Nemenikućama, selu opštine Sopot, nalazi se stara kuća porodice Žujović. Osnova kuće je pravougaona, dimenzija deset sa sedam metara. Temelji i podrum su u lomljenom kamenu. Konstrukcija je bondručna sa ispunom od čatme. Četvoroslivni krov, pokriven ćeramidom, ima velike ispuste sa funkcijom nadstrešnice. Sa južne strane kuće nalazi se trem, koji izdignut na stubovima predstavlja varijantu čardaka. Čardak nije samo „salon u vazduhu’’, letnja odaja za ukućane, nego jedinstven likovni element. Na trem se ulazi spoljašnjim stepeništem.
Prozori na kući imaju drvene rešetke i kapke, što deluje izuzetno dekorativno. Prostor unutar kuće podeljen je na četiri jednake prostorije. Tavanice i podovi su od dasaka, osim u odžakliji gde je pod od opeke, a tavanice obložene lepom. Izvanredan položaj kuće, na kosi, sa uzdignutim čardakom sa koga se pruža vidik na kosmajske padine predstavlja jedan od najvećih kvaliteta ove kuće.
Od 1827. godine kada je napravljena ova kuća je neprekidno u vlasništvu porodice Žujović. Bogati i moćni u svojoj matici, okolini Novog Pazara, dolaskom u Šumadiju pre Karadjordjevog ustanka, aktivni su učesnici i svedoci burnih dogadjaja. Jovan Žujović, glasoviti junak tog vremena i poverljiva ličnost samog Karadjordja, imenovan je za bimbašu svih Srba od Senice do Novog Pazara. U Drugom srpskom ustanku, on takodje učestvuje i prati Miloša u svim odlučujućim bitkama. Druga značajna ličnost iz ove porodice je prota Žujović, koji je za vreme Miloševe vladavine imao značajnu savetodavnu ulogu kod organizovanja vlasti. Najznačajniji medju njima je Mladen Žujović, rodjen 1811. godine. Nakon školovanja u Rusiji postaje adjutant kneza Mihaila, a 1840. godine je upravitelj Beograda. Kasnije postaje načelnik Rudničkog okruga, a zatim član Svetoandrejske skupštine. Bio je načelnik glavne vojne uprave u rangu ministra. Godine 1861. postao je državni savetnik. Kuća porodice Žujović svojom pričom iskazanom oblicima, bojom i funkcijom i životnim pričama članova ove velike i značajne porodice predstavlja svedočanstv o poreklu, životu potrebama i ukusu prvih generacija srpskih intelektualaca koji su predstavljali vodeću političku snagu obnovljene Srbije.
Sa gledišta trajnih arhitektonskih vrednosti, odnosno značaja za razvoj moderne arhitekture, kuća porodice Žujović u Nemenikućama predstavlja vredan predložak koji pruža mogućnosti prilagodjavanja, preuredjivanja i rasta u nove arhitektonske oblike sa savremenim funkcijama. Kuća porodice Žujović je simbioza tipova, najverovatnije i u prvoj fazi. Naime, prema usmenom kazivanju starijih vlasnik, kuću su gradili majstori iz Toplice, što ostavlja mogućnost da ni prvobitno nije realizovana kao čista dinarska varijanta.
Radovi na sanaciji i rekonstrukciji objekta potvrdili su pretpostavke da je objekat primarno bio trodelan. Skidanjem slojeva poda, kao i kolenika na tavanici utvrdjeno je da je postojalo otvoreno ognjište, koje je najverovatnije početkom druge polovine devetnaetog veka zamenjeno poluzatvorenim. Pod u „kući“ je prvobitno bio od nabijene zemlje, da bi kasnije sa promenom tipa ognjišta bio popločan ciglom nestandardnog formata. Nakon skidanja krovnog pokrivača, ćeramide, ustanovljeno je da postoji drvena podloga, odnosno šindra. Zarezi na elementima krovne konstrukcije, pre svega na slemenu, ukazivali su na to da je krov, najverovatnije, bio većeg nagiba i visine, odnosno da je krovna konstrukcija bila prilagodjena šindri kao pokrivaču. Bondručna konstrukcija ima ispun od ćerpiča, prvobitni ispun od čatme je sačuvan samo u malim fragmentima.
Stolarija je delimično autentična. Dva prozora na zapadnoj i jedan na istočnoj fasadi su, najverovatnije, u drugoj polovini devetnaestog veka zamenjeni, dok su ulazna vrata (samo vrata) i vrata na jednoj od soba promenjeni znatno kasnije. Tavanice u sobama su od šašovca dok su u jednoj od soba, odnosno delu nekadašnje „kuće“ bile kolenike oblepljene lepom, najverovatnije nakon manjeg gorenja drvene konstrukcije, koja je vidljiva nakon otkrivanja, odnosno skidanja lepa i kolenika. Stara kuća porodice Žujović, nakon obimne rekonstrukcije ima funkciju aktivnog eksponata. Zbog svojih mnogostrukih vrednosti kuća je utvrdjena za kulturno dobro od velikog značaja za Republiku Srbiju.
